TEHLİKE ANALİZİ NEDİR ?
- Proseslerin gıda hijyeni açısından kontrol edilmesinin sağlanması,
- Potansiyel problemlerin belirlenmesinin sağlanması,
- Gerekli kontrollerin etkin olmasının sağlanması
HİJYEN :
Genel olarak bakıldığında Hijyen konusunda 3 temel unsur dikkati çekmektedir :
- Satın Almadan başlayarak Hizmet Tüketilene kadar yer alan bütün ortamın – tesisin hijyeni,
- Satın Almadan başlayarak Hizmet Tüketilene kadar yer alan bütün gıdaların hijyeni,
- Satın Almadan başlayarak Hizmet Tüketilene kadar yer alan bütün bütün personelin hijyeni
( Tüketim sonrasında yer alabilecek geri dönüşlerdede bu konular dikkate alınmalıdır. )
TEHLİKE NEDİR ?
Kısaca : Tüketiciye zarar verebilecek her şeydir.Ancak Sınıflaması HACCP Literatüründe şöyle yapılmaktadır :
- Mikrobiyal bulaşıcılar
- Fiziksel bulaşıcılar
- Kimyasal bulaşıcılar
- Allergens
Mikrobiyal bulaşıcılar gıda kaynaklı hastalıkların temel nedenidir.
MİKROBİYAL BULAŞICILAR :
- Virüsler
- Mikroskopik parazitler
- Gıda güvenliği hijyeni Değişik kaynaklardan gelen gıda zehirleyici bakteriler
FİZİKSEL BULAŞICILAR :
- Metal, cam, plastik gibi
- Taş, yaprak, gibi
- Mücevher, Kıl, tırnak, gibi
- Kir, toz, sinekler, kemik gibi
KİMYASAL BULAŞICILAR :
- Temizlik Kimyasalları
- Endüstriyel üretim kimyasalları
- Tıb ve tarım kimyasalları
- Pestisit zehirleri
ALLERGENSLER :
- Tehlikeli reaksiyonlar çıkaran gıdalar
- Dış proteinlere karşı bağışıklık tepkisi
- Pek çok insan için güvenlidir
- Ürünler genellikle işaretlidir
Gıda Güvenliği: Amacına uygun olarak hazırlandığı ve/veya yendiği zaman gıdanın tüketiciye zarara
sebebiyet vermeyeceği güvencesi
Gıda Zinciri: Bir gıda ve onun bileşenlerinin, ilk üretimden tüketime dek üretim, işlenme, dağıtım, depolama ve taşınmasında yer alan aşamalar ve operasyonlar dizisi.
Gıda Güvenlik Politikası: Bir kuruluşun, üst yönetimi tarafından resmi olarak ifade edildiği şekliyle gıda güvenliğine ilişkin ayrıntılı taahhüdü ve istikameti.
Gıda Güvenliği Tehlikesi: Ters bir sağlık etkisine sebebiyet verme potansiyeli olan gıdadaki biyolojik,kimyasal veya fiziki unsur veya gıda durumu
Nihai Ürün: Kuruluş tarafından daha ileri bir işleme veya dönüşüme tabi tutulmayacak ürün.
Akış Diyagramı: Nihai ürün olana kadar gerçekleşen adımların sıralama ve etkileşimlerinin şematik ve
sistematik sunumu.
Kontrol Önlemi: Bir gıda güvenlik tehlikesini önlemek veya ortadan kaldırmak ya da kabul edilebilir bir
seviyeye indirgemek için yapılacak işlem veya faaliyet.
Ön gereksinim programı: Gıda güvenliği ve Gıda zinciri boyunca gerekli hijyenik ortamı sağlayarak uygun biri üretim yapmak ,son ürünün güvenli bir şekilde hazırlanmasını sağlamak ve insan tüketimi için güvenli gıdalar sunmak için temel koşullar ve faaliyetler.
- (GAP) İyi Tarım Uygulamaları
- (GVP) İyi Veteriner Uygulamaları
- (GMP) İyi Üretim Uygulamaları
- (GHP) iyi Hijyen Uygulamaları
- (GPP) iyi Üretim Uygulamaları
- (GDP) iyi Dağıtım Uygulamaları
- (GTP) İyi Ticaret Uygulamaları
Operasyonel Ön Gereksinim Programı (OGP): Olası gıda güvenlik tehlikelerini ve/veya üründe yada proses ortamında gıda güvenliği tehlikelerinin kombinasyonu veya çoğalmasını kontrol altına almak için zorunlu olduğu tehlike analizleriyle tanımlanan ön gereksinim programı.
KKN Kritik Kontrol Noktası: Kontrolün uygulanabileceği ve bir gıda güvenliği tehlikesini önlemek veya ortadan kaldırmak veya kabul edilebilir bir seviyeye indirgemek için asli olan (gıda güvenliği) adım.
Kritik Sınır/Limit: Kabul edilebilirliği kabul edilemez olarak ayıran kriter.
İzleme: Kontrol önlemlerinin amaçlanan şekilde işleyip işlemediğini değerlendirmek için planlanmış bir
gözlemler veya ölçümler dizisi yürütmek.
Düzeltme: Tespit edilen uygunsuz durumu elimine etmek için yapılan hareket.
Düzeltici Faaliyet: Tespit edilmiş bir uyumsuzluk veya başka arzu edilmeyen durumun sebebini ortadan
kaldırma eylemi
Doğrulama: Objektif kanıtların temini yoluyla, belirlenmiş olan gereklerin yerine getirildiğinin teyidi.
Geçerli Kılma: HACCP planı ve Operasyonel ön gereksinim programı tarafından yönetilen kontrol önlemleriyle elde edilen verilerin etkinlik düzeyinin belirlenmesi
Validasyon ( Geçerli Kılma ): Bir cihazın , ekipmanın, metodun veya sistemin performansının belirlenen koşullara uygun olduğunu göstermek için yapılan işlemlerdir.
Verifikasyon ( Doğrulama ): Bir cihazı, ekipmanın, metodun veya sistemin belirlenen amaca uygun
olduğunun test edilerek yazılı kayıtlarla onaylanması.
Oualification ( Şartların onayı ): Validasyon sürecinin belli bir bölümünü oluşturan sistemin belli parçalarının, bölümlerinin veya kısımların kulanım öncesi yapılan kontrol ve/veya test onayı.
Kalibrasyon: Belli koşullarda bir ölçüm cihazının gösterdiği değeri ile bilinen ölçülen büyüklük arasındaki ilişkiyi belirlemek için yapılan işlemlerdir.